یکی از جادوییترین ابزارهای رشد در دنیای کودکی، عروسک نمایشی یا همان ماپتها هستند. این عروسکها فقط وسیلهای برای سرگرمی نیستند؛ بلکه پلی هستند میان تخیل و واقعیت، میان احساسات کودک و دنیای بیرون.
چرا عروسکهای نمایشی تا این حد مؤثرند؟
کودک در مواجهه با یک عروسک نمایشی، نهتنها با یک شخصیت خیالی روبرو میشود، بلکه فرصتی پیدا میکند تا بدون فیلتر، احساسات و نیازهایش را از زبان «کسی دیگر» بیان کند. او خود را جای آن شخصیت میگذارد، در نقش او فکر میکند، حرف میزند و حتی احساس میکند. همین نقشپذیری است که باعث میشود کودک:
احساساتش را بهتر بشناسد.
مهارت بیان احساسات را تمرین کند.
توان همدلی با دیگران را در خود تقویت کند.
ماپتهای ایرانی شارمینیا؛ ابزار یادگیری عاطفی
در سرزمین شارمینیا، شخصیتهای مینیا، شامیا و گلک بهعنوان عروسکهای نمایشی ایرانی طراحی شدهاند تا نهتنها برای کودک سرگرمکننده باشند، بلکه دنیایی از احساسات، ماجراها و موقعیتهای اجتماعی را برایش بازسازی کنند. این ماپتها با ویژگیهایی خاص مثل مهربانی، خلاقیت، کنجکاوی و همکاری، الگوهایی واقعی برای رشد عاطفی و اجتماعی کودک به شمار میآیند.
وقتی کودک از زبان عروسک حرف میزند
یکی از پدیدههای مهم در بازی با عروسکهای نمایشی، فاصلهگیری سالم از خود است. کودک میتواند درباره ترسها، خشمها، نیازها و حتی رویاهایش حرف بزند، اما نه از زبان خودش بلکه از زبان عروسک. این فاصله باعث کاهش اضطراب، تقویت جرئت ابراز و بالا رفتن اعتماد به نفس میشود.
نمایش خلاق؛ تمرینی برای همدلی
بازیهای نمایشی با عروسکها فرصتی فراهم میکنند تا کودک خود را در موقعیت دیگران بگذارد. مثلاً وقتی مینیا ناراحته چون نقاشیش پاره شده، کودک تلاش میکنه که او را دلداری بدهد. این تمرینهای ساده، ریشههای همدلی را در وجود کودک تقویت میکنند.